Marek Frączek odpowiada na wyjaśnienia Burmistrza
21 marca, 2023Wystawa malarstwa Krystyny Pasternak
21 marca, 2023Tomasz Karolak Stand-Up: „50 i co?”
21 marca, 2023Kolizja dwóch pojazdów
21 marca, 2023Orzeł Przeworsk – Płomień Morawsko 3:1
20 marca, 2023Wypadek Tryńcza
20 marca, 2023RockCapital rusza z budową parku handlowego w Przeworsku
16 marca, 2023

Pamiątka „Dobrej sławy” przeworszczan i wygnanie diabła
Pamiątka „Dobrej sławy” przeworszczan i wygnanie diabła
Po jednym z licznym najazdów tatarsko-tureckich zrodziła się również swoista legenda przeworska i dała początek lokalnemu obrzędowi, który przypomina się mieszkańcom grodu Leliwy corocznie w czwartki i piątki Wielkiego Tygodnia.Mieczysław Opałek, Z historii Przeworska
Przeto chciejmy wziąć przed się myśli godne siebie,
Myśli ważne na ziemi, myśli ważne w niebie;
Służmy poczciwej sławie, a jako kto może,
Niech ku pożytku dobra spólnego pomoże.
Jan Kochanowski, Pieśń o dobrej sławie
Wprowadzenie
W tytule artykułu odnoszę się do pojęcia "dobrej sławy", w znaczeniu pozytywnego rozgłosu, zdobytego talentem, wybitnym czynem, zasługami. Taką zasługą była bojowa postawa mieszkańców Przeworska w XVII w., dzięki której miasto ostatecznie ocalało z licznych najazdów. Świadkami – dowodami wydarzeń z XVII wieku, prócz pisanych dokumentów archiwalnych, są zabytkowe budowle, które przetrwały do czasów współczesnych. Wydarzenia historyczne i bohaterskie czyny mieszkańców zachowały się w pamięci społecznej, zbiorowej w formie „legendy” znanej powszechnie, funkcjonującej w obiegu ustnym, współcześnie dodatkowo powtarzanej co roku przez sezonowe artykuły w czasopismach oraz na portalach internetowych, co dodatkowo utrwala i wzmacnia jej przekaz. Podanie o zwycięskim odparciu najazdu Tatarów przez przeworszczan przypominane jest co roku przy okazji praktykowania archaicznego zwyczaju czynienia rytualnego hałasu apotropeicznego, tj. broniącego przed złymi mocami i odstraszającego złe duchy, za pomocą bębna, w okresie granicznym – przejścia z zimy do wiosny, z Wielkiego Postu do Wielkanocy . W ten sposób, gdy zabieg apotropeiczny skonsolidowany został z wątkiem miejskiej i polskiej narodowej historii, dokonuje się pewnego rodzaju teatralizacja czy inscenizacja podania, która wpływa na jego nieprzerwane i intensywne trwanie.
Katarzyna Ignas
Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo – Parkowy
Zapraszamy do lektury: http://www.przeworsk.um.gov.pl/…/aktualnos…/04_2019/psr3.pdf